Bu şampiyonada Grand-Prix yok, “E-Prix” var!
Formula E Malezya E-Prix’sinde İngiliz’ler kazandı: Sam Bird & Virgin Racing. Motorsporları dünyasının yeni bebeği Formula E sezonunun ikinci yarışı Malezya’da idi. Bol geçişli, çok bilinmezli ve eğlenceli bir yarış oldu. En eğlenceli tarafı da sayısız yeniliklerin keşfiydi. Ve bu sporseverler için iyi haber: Formula E’de takımlar, sürücüler, yorumcular ve izleyiciler için keşfedilecek çok boyut var.
Önce Yarış
Formula E’de her şey o kadar yeni ki izleyicisine hepsi bir keşif gibi geliyor : Yarışın startından akışına, sıralama turlarından pit stopuna, araçların teknik detaylarından sürücünün direksiyon başındaki telaşlı hareketlerine kadar her detayda alışık olmadığımız yenilikler var.
Sıralama turlarında meşhur F1 pilotu Alain Prost’un oğlu, Nico Prost en iyi dereceyi yaptı. Ancak geçen yarışın son turundaki kazadan (videoyu izleyin lütfen) sorumlu tutulduğu için ceza aldı ve 10 sıra geriden start aldı.
Bu sayede ilk sıradan kalkan İspanyol Oriol Servia ve İngiliz Sam Bird ilk turlarda birbirlerini birkaç kez geçtikten sonra Sam Bird yavaş yavaş kontrolü ele aldı ve yarış sonuna kadar da bırakmadı.
Arada sadece bir beklenmedik olay yaşadık: İlk pit stopunu çok erken (10. turda) yapan Daniel Abt, diğer sürücüler 18. turda pite girmeye başladıklarında bir süre liderliğe çıktı ama yarışın son 6 turunda batarya seviyesi %15’lere düşünce yavaşlamak zorunda kaldı ve yarışı ancak 10. sırada bitirebildi!..
Geçen yarıştaki büyük kazadan sonra birinci olan Brezilya’lı Lucas Di Grassi ve tecrübeli F1 sürücüsü İsviçre’li Sebastien Buemi tabir yerindeyse “usul usul” arkadan gelip yarışı iki ve üçüncü sırada bitirmeyi başardılar.
Batarya karmaşası
Yarışlar ilerledikçe batarya konusunun ne kadar kritik bir değişken olarak karşımızda olacağını daha iyi anlıyoruz: Çok gazlayınca ya da diğer beklenmedik nedenlerle hemen bitiyor bu meret☺ Ve nasıl ki cep telefonunuzun pili azalınca kimi fonksiyonlarını kapatıp tasarruf edebiliyorsak Formula E aracında da aynı şey mümkün: İyice yavaşlayınca çok az tüketiyor. Daniel Abt %15’in altındaki batarya seviyesi ile 8 turdan fazla yol kat edebildi.
Bu konunun ne kadar önemli bir boyut olduğunu yarışları canlı olarak görmeden anlamamıştık. Formula E sürücüleri bu konuda bir çok bilinmezle karşı karşıya: Ne kadar gazlayınca, ne kadar tüketiyor, ne olursa batarya hemen tükeniyor konusu çok net değil. Öyle olsaydı basit birkaç durma/kalkma sorunu yaşayan Abt’ın pili starttan 9 tur sonra bitme noktasına gelmezdi. Bazı koşullar batarya tüketimini arttırıyor bazıları ise düşürüyor. Sürüş stili bunun ilk etkeni ama onun dışında parkurun yokuşlu olup olmaması, rüzgar ve aero-dinami, sürücünün fren yapma alışkanlıkları ve tabi ki enerji geri kazanım sistemlerini nasıl kullandığı gibi konular Formula E’nin en çetrefilli boyutları olacak.
Fren ve Enerji Geri Kazanımı
Formula 1 tutkunu olup da Formula E izleyenler çok enteresan görüntüler izlediler bu yarışta, özellikle de araç içi kameralardan: Sürücüler sürekli direksiyondaki butonlarla sürekli oynayıp durdular☺
Bunun çok enteresan bir nedeni var: Formula E araçlarında ayağınızı gazdan çektiğinizde bataryayı şarj moduna geçiren bir sistem var. Ve bu sistem arka tekerleklere uygulanan bir fren gibi görev görüyor; yani arka tekerleklere bir miktar fren uygulayarak enerji geri kazanmaya çalışıyor.
Sadece arka tekerleğe uygulanan bu enerji geri kazanım freni, sürücünün normal olarak fren yaptığı ana denk geldiğinde (örneğin sert virajlara yaklaşırken) normal fren gücüyle birleşip arka tekerlerin normalden çok daha erken kitlenmesine neden oluyor. İşte bu nedenle pilotlar telaş içinde sert virajlara yaklaşırken fren dengesini arkadan öne kaydırmaya çalışıyorlar. Çok acayip!..
Tabi bu kimi zaman işe yarıyor, kimi zaman da yaramıyor ve bu arada çok ilginç görüntüler oluşuyor: Malezya yarışında gördüğümüz yoldan çıkmaların hemen hepsiarkadan kayma şeklindeydi. En çarpıcı olanı da son turda Bruno Senna’nın kazası oldu.
Güzel Günler, Bizi Bekler…
İlk yarışı birinci, ikincisini de ikinci sırada bitiren Lucas Di Grassi şampiyonada lider durumda. Yine iki podyum finişi olan Sam Bird ise ikinci.
Takımlarda ise Audi Sport ABT ve Virgin Racing ilk iki sıradalar.
25 yıllık bir motorspor tutkunu olarak ilk iki yarış sonrası Formula E ile ilgili ilk gözlemim: Taptaze, pırıl pırıl, yeniliklerle dolu ve pozitif enerji yüklü (!) bir şampiyona bu.
Formula E’de keşfedecek sayısız yeni teknoloji, sürücü, şehir, ülke, takımlar ve heyecanlı mücadeleler var. Yani özetle: Güzel günler bizi bekler☺
Sonraki yarış Uruguay’da, 13 Aralık’ta.
